Wat vond de Boekverkoper van het Jaar het belangrijkste nieuws van november? Voor Lisette Lanting van Roodbeen in Nijkerk alle berichtgeving rond winkelovernames en -sluitingen, maar ook de prijs voor Hebban. ‘Hebban staat daardoor weer hoger op de to do-lijst van de winkel.’

Boekhandel Roodbeen kende in aanloop naar Sinterklaas lekker drukke weken, vertelt Lanting. ‘Ik zou willen dan we dan ook een dikke vette plus hadden. Maar omdat we het vorig jaar al zo goed hadden gedaan zit dat er niet in. We zitten helemaal in lijn met de marktcijfers.’

Herkent ze dus ook het dalende marktaandeel van fysieke boekhandels die de GfK-cijfers laten zien? ‘Alleen die ene week met het slechte weer was slecht. Een woensdagmiddag had ik mezelf extra ingeroosterd omdat de bezetting krap was, maar kwam er he-le-maal niemand. Het was zo donker en grauw buiten. En dan zul je altijd zien dat de leveringen daarna komen als alle klanten weer met z’n allen voor je neus staan.’

Om slecht weer half november maakt ze zich niet druk. ‘Klanten willen op tijd hun cadeaus kopen, maar óók met lekker weer winkelen. Op zo’n moment wachten ze wel een of twee dagen om alsnog naar de winkel te komen. Deze week is de druk van internet er wel. Deze week moet het goed weer zijn. Toch probeer ik niet naar de weersvoorspelling te kijken. Als ik weet dat het gaat regenen, ben ik te veel in mineur.’

Een persoonlijk hoogtepunt deze maand was de nieuwe editie van Vol van boeken, het klantenmagazine van Libris. ‘Ik mocht als Boekverkoper van het Jaar het voorwoord schrijven en een boekentip geven. Heel mooi, om in zo’n illuster rijtje te staan. En een reacties dat je krijgt! Het is een goed gelezen magazine, dat is de afgelopen week wel gebleken.’

Winkelovernames en -sluitingen
‘De maand begon met de overname van Broese door Paagman. Ik ben heel blij voor Sandra en Erik [van Doorn] dat ze hun winkel goed hebben kunnen overdragen, maar ook dat juist Fabian de nieuwe eigenaar is. Dat is een echte boekenondernemer, heerlijk eigenwijs, die ik hoog heb zitten. Mooi ook dat Sandra en Erik zeggen dat ze niet alles uit de winkel hebben gehaald en Broese dus nog potentie voor groei heeft.

Daar staat tegenover dat winkels moeten sluiten of dreigen te sluiten omdat er geen opvolger is. Amesz, Sikkers, Jacobs, Bruna Zeewolde. Vaak zijn dat kleine zaken, die voor ondernemers op zoek naar uitbreiding het vliegwiel te weinig vergroten. Er is daar een passievolle boekhandelaar nodig die dagelijks op de vloer gaat staan. Bij Kramer & van Doorn, de andere winkel van Sandra en Erik in Zeist die is overgenomen door Koek&Boek, is die er wel, omdat het team blijft. Olaf Tigchelaar blijft het gezicht van de winkel. Maar als de winkel, zoals bij Amesz, wordt gerund door twee zussen, moet je iemand in dienst hebben die je kunt opleiden en laten doorgroeien. Dat is niet vanzelfsprekend.

Misschien moet je dan iemand verleiden over te stappen door hem of haar mede-eigenaar te maken? Wellicht dat daarom Jan Verhagen verhuist van Van Piere naar Heinen. Een heel interessante stap.

Al die verhalen zijn in ieder geval inspirerend om na te denken over de toekomst. Richt je je op het voortdurend verbeteren van één winkel – bijvoorbeeld door te verhuizen naar een nieuw, groter pand? Ik heb dat een keer meegemaakt: het was fantastisch, zoveel energie als het gaf. Of ga je meerdere zaken overnemen om zo een basis te leggen voor een gezond bedrijf? Want als je daaraan begint, hou je het niet bij twee. Je ziet die ketenvorming op kleine schaal steeds meer.

Zelf zijn wij ook meerdere keren benaderd om winkels over te nemen, maar was het nooit het goede moment. En in de toekomst zal ik dat iedere keer serieus onderzoeken. Ik zal nooit meteen nee zeggen.’

Community’s in het boekenvak
‘Dat er in korte tijd 1200 tickets kunnen worden verkocht voor de Grote Vriendelijke Pakjesavond is geweldig. Hoeveel evenementen rond boeken, en dan ook nog kinderboeken, evenaren dat? De lijst die wordt gepresenteerd heeft ook echt effect in de winkel. Je ziet de titels van de Grote Vriendelijke 100 meteen oppoppen op allerlei verlanglijstjes. Mensen vragen ook om de poster, die ze op scholen willen ophangen. Als winkel kunnen we daar nog meer uithalen.

Hetzelfde geldt voor Hebban – website van het jaar in de categorie community’s. We kunnen Hebban en de Reading Challenge nog meer tippen aan boekminnende jongeren, docenten en andere bezoekers van de winkel. Hoe? Daar moet ik nog over nadenken. De challenge was vroeger op papier, nu alleen in de app. Dus hoe maak je dat zichtbaar in de winkel? Door de prijs voor Hebban staat het onderwerp in ieder geval weer hoger op de to do-lijst van de winkel.’

Boeken uitgezonderd van de EUDR
‘Natuurlijk is duurzaamheid belangrijk. Maar de meeste boeken worden al jaren gedrukt op FSC-papier en alle partijen kijken voortdurend wat er in de keten beter kan. Die houding zal ook niet snel verdwijnen. Daarom is het in dit geval verstandig om boeken uit te zonderen van de Europese ontbossingswet, omdat de brede beschikbaarheid van het boek erdoor in het geding kwam. Het zou de verspreiding van het vrije woord te zeer hinderen.

Het is nog niet definitief dat boeken eruit gaan, maar na de stemming in het Europees Parlement heb ik goede hoop dat het gaat gebeuren.

Het deed me ook beseffen hoe belangrijk het is dat organisaties als de KBb en mensen in allerlei commissies zich hiervoor inzetten. Achter de toonbank merk je misschien weinig van de effecten die de EUDR kan hebben – als deze wet voor ons vak niet meer van belang is, al helemaal niet – maar het is niet te onderschatten. We mogen daarom heel blij zijn met alle brancheorganisaties, die zich elke dag keihard voor ons inzetten.’

Bron: Boekblad.nl