Wat vond de Boekverkoper van het Jaar het belangrijkste nieuws van oktober? Voor Lisette Lanting van Roodbeen in Nijkerk is dat onder meer het onderzoek naar de betekenis van de boekhandel. ‘Daar kun je verder mee.’

De afgelopen maand was het ‘leuk en gezellig’ in de winkel, zegt Lisette Lanting, met onder meer de Kinderboekenweek en de Week van het Engelse Boek. De eerste campagne bracht de meeste mensen op de been, maar met een Cosy Bookstore Night ging de tweede allesbehalve geruisloos voorbij. ‘Bij ons favoriete koffietentje hadden we ginger boterkoek besteld en er waren kleurplaten, goodiebags, een winactie. De jonge mensen hier die de Engelse boeken inkopen omdat ze daar helemaal weg van zijn, hadden dat heel goed georganiseerd.’

Ook in de over het algemeen rustige herfstvakantie was het druk – dankzij de thuiswedstrijd die lokale trots Sparta Nijkerk voetbalde tegen Almere City FC in de eerste ronde van de KNVB Beker. ‘Wij verkochten daar kaartjes voor, dus we kregen heel sportminnend Nijkerk over de vloer. Dat levert niet direct meerverkoop op, deels overlapt het publiek ook, maar we hopen wel dat ze alles hebben gezien wat er lag, en straks met Sint of Kerst een van de boeken cadeau vragen of zelf aan iemand cadeau geven.’

Onderzoek KVB Boekwerk naar betekenis van de boekhandel
‘Het is fijn te lezen dat de waarde van de boekhandel wordt gezien en erkend door de consument. Daar kun je verder mee. Neem de boekhandel als plek van rust. Het is goed te weten dat de consument dat belangrijk vindt, want de boekhandel is natuurlijk niet altijd even rustig. Ik kom zelf ook weleens overprikkeld thuis na een zaterdagmiddag. Dus hoe kun je die rust behouden? Dat gaat over: wanneer zet je hoeveel mensen in? Tegen wie zeg je precies: komt u anders later terug, omdat het dan rustiger is? Dat is een hele puzzel.

De frictie in het onderzoek zit voor mij in de meetbaarheid. Want de consument mag sterk hechten aan de belevenisfunctie van de boekhandel: hoe meet je die “belevenis”? En hoe kun je daarop sturen? Ook heb ik moeite met het beeld van de boekhandelaar als ambachtelijk vakman. Ik heb niets met het ouderwetse beeld dat een woord als “ambacht” oproept. Ik gebruik juist technologie om efficiënter te werken en zo meer klantcontact te genereren. Ik doe bijvoorbeeld een proef om te kijken wat AI daarin kan betekenen – samen met Libris, die zelfs iemand heeft aangenomen om processen met AI te vergemakkelijken.

Het is ook goed dat in het onderzoek het belang van samenwerkingen wordt onderstreept. Door samen te werken met anderen kun je in co-branding heel goed de merkkracht van de boekhandel vergroten. Maar dat is het volgende onderwerp.’

Bol, Kinderboekenweek en Carry Slee sterkste merkkracht
‘Ik had wel verwacht dat Bol op 1 zou eindigen in dit onderzoek – al had ik liever gehad dat het de bibliotheek was. De bibliotheek is een sterk merk, waar ik graag mee samenwerk. Kijk naar de prachtig verbouwde bibliotheek in Nijkerk. Zoveel inwoners van de gemeente willen daar bij horen. Toen de organisatie voor de financiering crowdfunding inzette, droegen veel mensen bij. Wij als boekhandel ook. En bij de opening vorige week was de opkomst erg hoog.

Het is jammer dat mijn eigen Libris op 11 eindigde in de categorie verkopers, al ben ik blij dat het er überhaupt in staat en dus tot de vijftig bekendste merken in het boekenvak behoort. Als we met z’n allen sterker inzetten op dat merk, in een vorm van co-branding met de lokale winkels in iedere plaats, heeft iedereen daar baat bij. Als consumenten in een andere plaats een Libriswinkel zien, zullen ze die lokale winkel automatisch associëren met kennis en kwaliteit. Het is ook belangrijk voor je online aanwezigheid.’

Opleidingen KBb voorzien in een behoefte
‘Goed dat zoveel boekhandels de aanwezige kennis willen borgen. Er is veel behoefte aan de e-learning om klanten een boek aan te kunnen reiken. Dat vermogen om te adviseren is het ambacht waar klanten om vragen. Ook juich ik het toe dat er wordt gewerkt aan opvolging. Met zoveel boekverkopers die binnenkort met pensioen gaan, moet er een kweekvijver zijn aan mensen die de zaak voort willen zetten.

Hier is onlangs een collega aan de e-learning begonnen. Zij komt uit een andere branche, heeft ook een andere opleiding gedaan en zelf zitten we soms te krap in de tijd om haar dingen uit te leggen. Maar ook als we wel genoeg tijd zouden hebben, geeft een certificaat haar straks zelfvertrouwen. Het is een bewijs van: “dit kan ik”. Hopelijk zorgt dat ook voor langer behoud van haar als medewerker.

Voor opvolging hoeven we niet zo snel iemand op te leiden. Mijn zus en ik hebben net de zaak van onze moeder overgenomen. Voorlopig is het nog wel even van ons. En wie weet volgt een van onze kinderen ons later op. Toen mijn dochter laatst aan een onderzoek op school meedeed en haar werd gevraagd wat ze later wilde doen, had ze ingevuld: werken in de boekhandel van mijn moeder. Maar dat zien we later wel, mijn kinderen hoeven dat niet te doen.’

Bron: Boekblad.nl